Текст и перевод песни Tulimyrsky исполнителя Moonsorrow
Tulimyrsky
Огненный смерч
[1]
[1]
Muistan, kuinka katsoin sinä yönä ulos ikkunasta.
Я помню, как в ту ночь смотрел из окна.
Meri oli tyyni, ja taivaan tähtiä peitti ohut, harsomainen sumu.
Море было спокойным, и звезды на небе были покрыты тонкой вуалью тумана.
Ranta oli hiljaisempi kuin koskaan, mutta minä en saanut unta.
Берег был спокойней, чем когда-либо, но я не мог спать.
Katselin lintujen värisevän oksillaan;
Я наблюдал, как птицы дрожали на своих ветвях;
ihmettelin miksi ne ovat niin levottomia, aivan kuin olisivat odottaneet jotain.
Я удивлялся, почему они так беспокойны, как будто они чего-то ждали.
Myöhemmin ymmärsin, että kuolema oli kuiskannut niille, aivan kuten se olisi kuiskannut meillekin jos olisimme osanneet sen kieltä.
Позднее я понял, что смерть прошептала им, точно так же прошептала бы она нам, если мы знали бы язык.
[2]
[2]
Aamun vielä viipyessä he saapuivat.
Когда настало утро, они пришли.
Kuusi pitkää ja kapeaa,
Шесть длинных и узких,
kauniisti koristeltua laivaa piirtyi sumuun alle virstan päässä siitä ikkunasta,
Красиво украшенных кораблей показались в тумане менее чем в миле от окна,
josta minä niitä katselin.
Откуда я наблюдал за ними.
Seurasin, kuinka aseistetut miehet yksi toisensa jälkeen kahlasivat rantaan ja sytyttivät tulen soihtuihinsa;
Я смотрел, как вооруженные люди один за другим вышли на берег и зажгли факелы;
ja he olivat ensin vaiti, yhtä hiljaa kuin rantakin.
Сначала они молчали, как молчит берег.
Sammutin kynttilän ikkunaltani toivoen että miehet eivät olleet huomanneet minua, ja pakenin.
Я потушил свечу в окне, надеясь, что люди меня не заметили, и я убежал.
Aseet esiin! Soihdut esiin! Nyt menkää ja tuhotkaa! Kaikki polttakaa!
Поднимите оружие! Зажигайте факелы! А теперь идите и уничтожайте! Сжечь все!
Sääliä ei ansaita, jokainen asukas surmatkaa!
Не жалейте никого, убейте каждого жителя!
Jätitte kotinne kostaaksenne, se tehkää ja täyttäkää kohtalonne!
Вы покинули свой дом, поклявшись, так сделайте это и определите свою судьбу!
Tahdoitte verta, nyt siihen itsenne tahrikaa!
Вы хотели крови, теперь вы получите ее!
Meri peilaa korkeita liekkejä, lohikäärmeet lepäävät ylpeinä kaiken keskellä.
В море отражается большое пламя, драконы гордо покоятся посреди него.
Katselevat hävitystä, seuraavat tappajan kirvestä ja miekkaa.
Они наблюдают за разрушением, топором убийцы и мечом.
Joku pakenee, repii nuolen selästään. Niin moni verivanaan hukkuu.
Кто-то убегает, вырывая стрелу из своей спины. Так многие утонули в потоках крови.
Meri peilaa korkeita liekkejä, aurinko tulen mustaan henkeen peittyy.
В море отражается большое пламя, взошедшее солнце покрылось черным.
Niin nousee... tulimyrsky!
Так поднимается... огненный смерч!
Mustaa verta sylkee!
Прольется черная кровь!
Taivaan maalaa... tulimyrsky!
Небеса окрашиваются... в огненный смерч!
Liekein maata nylkee!
Сдирает шкуру пламенем с земли!
[3]
[3]
Se oli kostoretki, vaikka en tiennyt sitä vielä silloin.
Это был ответный набег, хотя я еще этого не знал.
Miehet olivat kotoisin siitä samasta kylästä,
Мужчины были из той же деревни, что
kaukaa meren toiselta rannalta,
Далеко от другого морского берега,
johon me olimme vuotta aiemmin hyökänneet...
На которую мы напали годом ранее...
ja minä muistan, kuinka yksi heistä oli silloin jäänyt tekemään kauppaa kanssamme;
И я помню, как один из них тогда остался, чтобы торговать с нами;
luopio, joka ei halunnut palata omiensa luo,
Ренегат, который не хотел возвращаться к своим,
ja me ostimme häneltä avaimet hänen kansansa hävittämiseen.
И мы купили ему ключ к уничтожению его народа.
Ryöstäkää! Raiskatkaa!
Забирайте добычу! Опустошайте все!
Aamu valkenee kaukana.
Утро было еще далеко.
Matkojen takana jo miehet miekkoinensa.
Позади уже стояли мужчины с мечами.
Ei näy ihmistä täällä.
Людей не было видно.
Suojaa vailla on kylä, ei sitä kukaan aavista.
Деревня никем не защищена, но никто об этом не догадывается.
Hyökkäyksen nopean sarastus lähettää, jo talo toisensa jälkeen palaa.
Настал рассвет, когда отправляемся в молниеносную атаку, после того, как сгорел один дом за другим.
Päivä lyhyt monelle lie. Sen jokainen muistaa mistä myöhemmin kerrotaan.
Для многих это день будет коротким. Все запомнят, что будет сказано позже.
Kun hän saapui, kun hän katsoi kattojen palavan, näki rakkaiden kaatuvan.
Когда он пришел и посмотрел на горящую крышу, он увидел, как его близкие гибнут.
Ei aseita laskettu. Kuolevan suulla se mistä he tulivat.
Никто не опускал оружия. Я был на пороге смерти, когда они пришли.
[4]
[4]
Ei heillä paljon eloonjääneitä ollut.
Немногие из них выжили.
Taistelutahtoa heillä kuitenkin oli, ja uusia miekkoja saattoi aina takoa.
Однако боевой дух не покинул их, и новые мечи всегда будут ковать.
Talven ja kevään kestäessä he rakensivat kuusi upeinta koskaan näkemääni laivaa,
В течение зимы и весны они построили шесть самых удивительных кораблей,
ja kokosivat niihin miehiä kaikista heille suopeista naapurikylistä,
которые я когда-либо видел, и собрали людей из всех своих соседей,
kolmenkymmentä väkivahvaa pohjanmiestä kuhunkin.
тридцать могучих, мужественных людей.
Heidän laivansa eivät pelänneet merta, ja miehet itse eivät pelänneet mitään.
Их корабли не боялись моря, и сами люди ничего не боялись.
Niin miehet matkalleen saatetaan.
Так эти мужи ушли в поход.
Ja väki rannalla odottaa, kenties peloissaan.
И толпы ждут на берегу, возможно, в страхе.
Huuto kauas jo kiirii, nyt soutakaa!
Услышали крик издалека, гребите же!
Niin täynnä uhoa nuoret hetkeään vartovat.
Так много юных воинов ждут, когда настанет их час.
Kunnes salmen suulla tyhjästä myrsky nousee.
Пока в устье пролива не началась буря из ниоткуда.
Vaivatta repii vahvankin kannelta aaltoihin.
Даже самых сильных утягивает за собой с легкостью.
Pohjatuulelle Orm jo raivoissaan huutaa.
Дракон северного ветра рычит, полный ярости.
Tätä laivaa et kaada! Miehet köysiin tarttukaa!
Этот корабль вам не потопить! Хватайтесь за канаты!
[5]
[5]
Ehkä se oli joku heidän jumalistaan,
Может быть, кто-то из их богов
joka sai koko kesän rannikkoa piinanneen vimmaisen tuulen viimein laantumaan.
забрал мелодию ужасного ветра, который стал бичом всего берега.
Eihän kukaan meistä arvannut, mikä tuho meitä sen tähden kohtaisi;
Никто из нас не догадывался, что нас погубит;
muistan vain jonkun kironneen sitä, kuinka karja pitää sumun takia koota takaisin aitaukseen.
Я помню, что кто-то кричал, как скот забился в ограде.
Mutta linnut tiesivät, ja ne pysyivät vaiti, ja kuuntelivat.
Но птицы все знали, по-прежнему молчали и слушали.
Ei hiljaista rantaa niin.
Берег неспокоен.
Merta katso, tunne veden paino.
Посмотри на море, почувствуй тяжесть воды.
Mitä vihaa se päällään kantaa.
Оно несет неимоверный гнев.
On niityillä vihreillä noilla rauha kuin kuolemassa.
На лугах – покой подобный смерти.
Liike pysähtyy. Usva pelloilla raskaana makaa.
Все остановилось. Тяжелый туман лежит на тех полях.
Pian päivä jo hämärtyy. Ei merelle näy.
Вскоре сумерки наступят. Моря не видно.
Torilla jokunen kauppaansa vielä käy.
На площади базарной все еще торгуют.
Osa kotiin kai aamulla jäänyt on.
Кажется, некоторые не выходили из дому поутру.
Jossain lammas apeana heiniään syö.
Где-то овцы жуют траву уныло.
Vierellä paimen nälkäinen ja levoton.
Суетливый голодный пастух рядом стоит.
Sumu tiheä ei avita kenenkään matkaa.
Густой туман – не помощник в путешествии.
Ei kukaan tiedä mitä meri matkaan saa.
Пути морские неведомы никому.
[6]
[6]
Sinä yönä, kun sytytin kynttilän ikkunalleni...
В ту ночь, когда я зажег свечу на своем окне...
se ei kavaltanut minua, vaikka uskon, että sen olisi pitänyt.
она не выдала меня, хотя я думал, что так произошло бы.
Muistan katsoneeni, kuinka soihtu toisensa jälkeen syttyi,
Помню, как один за другим загорались факелы,
mutta miehet itse odottivat jotain; ja he keskustelivat.
но сами люди ждали чего-то; и разговаривали.
Juoksin läheisille kukkuloille herättämättä ketään,
Не поднимая никого, я побежал к ближайшим холмам, надеясь,
ja toivoin että he heräisivät itse ja tietäisivät paeta.
что другие проснутся сами и смогут убежать.
Eivät ne miehet minua tulleet hakemaan, eivätkä ketään niistä jotka pian saisivat surmansa.
Эти люди не пришли ни за мной, ни за кем из тех, кто вскоре погиб.
Vimma katseista loistaa, pelon kohtaa.
В глазах – ярость и страх.
Ja talo toisensa jälkeen palaa.
И вспыхивает дом за домом.
Ristin kantaja nyt verta kaavullaan.
Плащ крещеного теперь в крови.
Jos kultaa vain löytyy, se otetaan.
Если найдут золото, его заберут.
Ryöstäkää! Polttakaa! Tappakaa! Nyt kosto haetaan!
Грабьте! Сжигайте! Убивайте! Мстите!
[7]
[7]
Henkipatto, jota he etsivät, tuli aikoinaan rannoillemme pohjanmiesten ryöstöretken mukana,
Изменник, за которым гнались,
yhteen niistä läheisistä kaupungeista joissa kauppamiehet usein käyvät.
Появился у нас после набега северян
Hän oli voimallinen soturi, mutta ei välittänyt maineesta, sillä kulta oli sokaissut hänet.
Из далекого города, куда часто ездили торговцы.
Ja hän saapui myöhemmin luoksemme,
Он был могучим воином, но ослепленный золотом, не думал он о своей славе.
tarjoten meille mahdollisuutta ryöstää hänen kansansa rikkaudet;
Позже он пришел к нам, предложив ограбить свой богатый народ,
ja me maksoimme hänelle siitä tiedosta jonka hän meille antoi.
И мы заплатили ему за сведения».
Niin teilleen mennyt kylän viimein löytää.
И, наконец, нашел странник деревню.
Miekka vyöteisillä lepää, auringossa välkehtii.
Меч его сверкает на солнце.
Tuopistaan juo, pitkään puhuu.
Выпивая, много говорил предатель.
Moni puheesta luopion kiinnostuu.
Многим в разговорах изменник интересовался.
Meren takaa jostain hän tänne saapui.
Далеко из-за моря прибыл он.
Meren taakse hän sukunsa jätti.
Далеко за морем оставил он род свой.
Hetken epäröi, palmikkoaan haroo.
Минутная нерешительность его, он теребит волосы.
Hän tuskin aikoo takaisin.
Вряд ли он вернется домой.
Suvullaan on rahaa, sen hän kertoo.
Его род богат, как рассказал он.
Ja sen kylänmies ahnas kuulee mielellään.
Это то, что жадный крестьянин рад был услышать.
Vielä kuoppaansa lankeaa, sitä vielä ei tiedä.
Не знал он, что к могиле своей идет он.
Jokaisen petoksen kuolema lunastaa.
Его обман обернется ему смертью.
[8]
[8]
Ja sinä aamuna, kun me olimme laskemassa vesille ja suuntaamassa kohti kanssamme kauppaa tehneen petturin kylää, hän lähti luotamme.
Тем утром, когда мы отправились к деревне изменника, с которой торговали, он покинул нас.
Näin hänet itse, kun hän oli kävellyt viimeiseltä talolta jo puolen virstaa antamamme kultasäkki harteillaan;
Я сам его видел, когда он уже шел на полмили от последнего дома с мешком золота, что мы ему дали.
ja siksi tiedän, että nämä kyläämme myöhemmin hyökänneet miehet eivät häntä täältä koskaan löytäneet.
Поэтому я знаю, что те люди, что напали на нашу деревню, не нашли его.
On veri luopion meidän!
Эта кровь предателя наша!
Sen saamme vaikka kaikki pitäisi polttaa.
Это будет нашим, даже если мы всё спалим.
Saa siitä maksaa minkä myi.
Ему придется заплатить за то, что продал.
Hornaan veljensä hylännyt joutaa.
Ад ждет того, кто бросил свой род.
Eikä kukaan sitä tiedä, ei voinut nähdä.
Никто не знает об этом, и видеть не может.
Kun jo kaukana maa haastoi typeryyden.
Земля вдалеке – испытание для глупца.
Päätöksen tarinalleen, häpeän hiljaisen sai.
В тихом позоре кончается его история.
[9]
[9]
En tiedä, kuinka monta päivää lopulta vietin piilopaikassani, sillä palavien talojen yllä makaava musta savu peitti auringon; ja ne talot paloivat pitkään.
Я не знаю, как долго я просидел в укрытии, пока черный дым закрывал солнце над горящими домами; и дома эти еще долго горели.
Ehkä he lähtivät laivoinensa jo samana iltana, mutta minä en uskaltanut palata kylään vielä silloin.
Может быть, они уплыли в ту же ночь, но я не осмелился вернуться в деревню так скоро.
Ja rannalla oli edelleen hiljaista, kun tulimyrsky viimein laantui; mutta ihmiset olivat kuolleet, ja linnut olivat lentäneet pois.
Огненный смерч, наконец-то, улегся, берег был спокоен; но люди были мертвы, и птицы улетели.
Pian tanssivat liekit yksin.
Лишь пламя танцует.
Yksin jää kaunis ranta alle taivaan.
Прекрасный берег остался один под небесами.
Hiljainen paikkaa haavojaan.
Люди молча перевязывают раны.
Niin matkaan laivat lasketaan.
И корабли ушли в плаванье.
Kiirii särkynyt ääni jossain.
Где-то вдалеке – голос прерывистый.
Jossain mies yksin soutaessaan laulaa.
Услышь же песню человека, что гребет на лодке.
Taskut täynnä, kohti itää.
Карманы его полны, он отправился на восток.
Tulen hehku näyttää öisen tien.
Свет от огня указывает путь в ночи.
Niin tuuli kotiin meidät vie.
Ветер приведет нас домой.